Wielka Pętla Wielkopolski


Wielka Pętla

Wielka Pętla Wielkopolski (Pętla Wielkopolsko-Lubusko-Kujawska) – szlak żeglugi śródlądowej o długości 688 km, prowadzący z Kostrzyna nad Odrą Wartą do Santoka, następnie Notecią przez Czarnków i Nakło na przedmieścia Bydgoszczy, skąd Kanałem Górnonoteckim przez jezioro Gopło i Kanał Ślesiński do Konina. Następnie szlak prowadzi Wartą z przez Poznań i Międzychód do Santoka, w którym Warta łączy się z Notecią. Część Wielkiej Pętli (z Kruszwicy do portu w Koninie-Morzysławiu) jest zwana Wodnymi Wrotami Wielkopolski.

Szlak prowadzi przez trzy województwa:

wielkopolskie (356,5 km),lubuskie (167,9 km),kujawsko-pomorskie (153,5 km).

 

Pętla Wielkopolski dzieli się na następujące odcinki:

 

Szlak Dolnej Warty (Kostrzyn nad Odrą – Gorzów Wielkopolski – Santok) – 68,2 km. Szlak Noteci (Santok – Drezdenko – Krzyż Wielkopolski – Nakło nad Notecią) – 187,2 km, Odcinek ten składa się z odcinków:

-Noteć swobodnie płynąca,

-Noteć Bystra skanalizowana,

-Noteć Leniwa skanalizowana.

 

Droga wodna Kanał Bydgoski-Warta (Nakło nad Notecią – Bydgoszcz – Kruszwica – Konin) – 162,3 km.

Odcinek ten składa się z 5 odcinków:

-Kanał Bydgoski – 15,7 km,

-Kanał Górnonotecki – 25,0 km,

-Noteć górna skanalizowana – 62,1 km,

-Jezioro Gopło – 27,5 km,

-Kanał Ślesiński – 32,0 km.

 

Szlak Warty (Konin – Poznań – Santok) – 338,4 km.

 

Przebieg szlaku

 

Od Kostrzyna nad Odrą do Bydgoszczy szlak prowadzi międzynarodową drogą wodną E70 Wisła-Odra. Od Krzyża do Nakła na odcinku 137,4 km Noteć jest skanalizowana za pomocą 14 stopni wodnych (jaz i śluza). Przy pomocy śluz statki pokonują spad wynoszący 26,93 m. Jazy składane są na zimę i stawiane na wiosnę, wobec czego nawigacja trwa od połowy kwietnia do połowy grudnia.

 

Noteć prowadzi środkiem Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Brzegi rzeki otaczają łąki, torfowiska oraz skraj Puszczy Noteckiej. Krawędzie doliny otoczone są miejscami pasmami wzgórz moreny czołowej (m.in. okolice Santoka). Od Nakła do połączenia z Kanałem Górnonoteckim szlak prowadzi Kanałem Bydgoskim. Jest to najstarszy oddany do użytku kanał wodny na ziemiach polskich (1773-1774), czynny do dnia dzisiejszego. Na odcinku śluza Józefinki – śluza Osowa Góra na Kanale Bydgoskim występuje najwyższy poziom wody (58 m n.p.m.) na całej drodze Wisła-Odra. Kanałem można dotrzeć do Bydgoszczy i następnie Brdą spłynąć do Wisły.

 

Pętla Wielkopolska odgałęzia się od Kanału Bydgoskiego w miejscu ujścia Kanału Górnonoteckiego. Szlak prowadzi na południe drogą wodną Kanał Bydgoski-Warta o długości 146,6 km. Początkowo trasa prowadzi Kanałem Górnonoteckim i wymaga pokonania spadu 13,68 m na 6 śluzach. W Dębinku występuje wodny węzeł rozrządowy, w którym przy pomocy 2 śluz i 3 jazów następuje podział wody zasilającej Noteć i Kanał Górnonotecki. Po pokonaniu śluzy Antoniewo wpływa się na Noteć górną, która przepływa przez 5 jezior: Wolickie, Sadłogoszcz, Wojdal, Mielno i Szarlej.

 

Kolejnym etapem jest jedno z największych w Polsce jezior: Gopło, objęte parkiem krajobrazowym pod nazwą Nadgoplański Park Tysiąclecia. Atrakcją tego regionu jest Kruszwica z Mysią Wieżą. Od Gopła do Konina szlak prowadzi Kanałem Ślesińskim, który stanowi połączony przekopami łańcuch jezior konińsko-ślesińskich. Trasa kanału położona jest w dolinie rynny polodowcowej, wśród krajobrazu wzniesień morenowych. Woda w jeziorach jest bardzo ciepła, gdyż tworzą one obieg chłodniczy Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin.

 

Od Konina do Santoka szlak prowadzi rzeką Wartą, w Pradolinie Warszawsko-Berlińskiej. Pod Koninem, Śremem i Międzychodem występują malownicze wzgórza morenowe. Na odcinku 11 km szlak prowadzi przez Wielkopolski Park Narodowy.

 

W dolinie rzeki i na jej obrzeżach założono liczne parki krajobrazowe:

-Nadwarciański Park Krajobrazowy w Dolinie Konińskiej (37 km),

-Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy w Kotlinie Śremskiej (13 km),

-Rogaliński Park Krajobrazowy w Dolinie Warty (32 km),

-Sierakowski Park Krajobrazowy na Pojezierzu Wielkopolskim (18 km).